De Beek

Een beek is een natuurlijke stroom water die vaak vanuit een bron stroomafwaarts vloeit en uitmondt in rivier, meer of zee.

De Uffelse Beek, de beek die door het plaatsje Hunsel stroomt ontspringt op het Kempisch plateau in België.
Uffelsebeek pano_afbeelding_Uffelse_Beek

Een beek is vaak nog doorwaadbaar, een rivier slijt veel dieper uit. Afhankelijk van de stroomsnelheid van het water kan het water de bodem uitschuren door bodemmateriaal zoals zand en stenen mee te nemen naar lager gelegen gebieden. Dat heet erosie. Op plekken waar de stroomsnelheid weer afneemt sedimenteert het bodemmateriaal weer. Als de beek een bocht maakt, een meander, is de stroomsnelheid van het water in de binnenbocht het laagste. Hier wordt zand en steentjes gedeponeerd, er groeit dus land aan. In de buitenbocht wordt land verder uitgeschuurd en kan er een steile helling ontstaan. Op deze wijze ontstaat er een slingerloop van de beek, het kiest zijn eigen weg door het landschap (meanderen).
Op deze natuurlijke manier zorgt een beek met zijn uitgeschuurde beekdal voor een gevarieerd landschap. Veel dieren en planten vinden in deze omgeving een goed leefklimaat. 

IjsvogeluffelsebeekijvogelUffelse beek aalscholveruffelse beek. AalscholverUffelse beek


Beken hebben nu een andere functie dan vroeger. Vroeger was een beek een leverancier van drinkwater voor zowel mens als dier. Het was een plek waar mensen hun was konden doen. Men benutte de waterkracht als krachtbron voor molens. Ook werd het water benut om grachten en vijvers rondom ‘burchten’, kastelen en herenhuizen van water te voorzien.

Door de intensieve landbouw, met drainage systemen en bestrijdingsmiddelen wordt het ecosysteem van de beek drastisch verandert. Met alle gevolgen voor de dieren en planten die in en om de beek leven. Ook door de afwatering van het riool en de zure regen is er sprake van veel waterverontreiniging.
De bouw van rioolwaterzuiveringsinstallaties is erg belangrijk geweest voor het herstel van het leven in de beek. Vooral het zuurstofgehalte in het water steeg enorm.
De waterzuiveringsinstallaties zorgen voor zuivering van het water uit het riool, waarna het zuivere water weer teruggevoerd wordt naar de beek.

Het zuurstofgehalte in het water is belangrijk voor zowel de dieren als planten die in het water leven. Ze zijn afhankelijk van elkaar, zie de kringloop van het leven in een beek. Nu is er zaterdag 28 april veel vissterfte te zijn aangetroffen in de Uffelse Beek. De oorzaak bleek ammoniakverontreiniging in België. Deze vissterfte heeft gevolgen voor de hele fauna in de beek. De Uffelse beek mondt uit in de Maas. Hier zijn zondag 29 april metingen gevonden van Ammoniak. Door de verdunning kan de ammoniak daar gelukkig geen schade meer aanrichten.

De Vereniging Natuurmonumenten zorgt o.a. voor het behoud en herstel van de fauna in unieke natuurgebieden. Zo ook langs de Uffelse beek. Naast agrarische bestemming beheert Natuurmonumenten ook enkele percelen langs de beek. Men wil hier graag bloemrijke gras- en hooilanden ontwikkelen, natuurlijke bossen en houtwallen ontwikkelen.